آلزایمر
علائم آلزایمر و پیشگیری از آن
آلزایمر
بيمارى آلزایمر شايعترين علت دمانس يا در اصطلاح عاميانه زوال عقل و فراموشى است.
علت آن از نظر پاتوفيزيولوژى،از بين رفتن سلولهاى مغز و در نتيجه كوچك شدن مغز ميباشد.
علامت آن شامل از دست رفتن حافظه نزديك بخصوص اوايل بيمارى،قضاوت و استدلال و تغييراتى در حالات و رفتار ميباشد .
از آنجا كه بيمارى آلزایمر شروعى تدريجى و خاموش دارد ممكن است مدت طولانى به اشتباه تصور شود اين تغييرات بخشى از روند طبيعى پيرى است و عدم توجه به علائم باعث شود تشخيص بيمارى به تعويق افتد.
ده علامت هشدار دهنده آلزايمر
١-اختلال حافظه
اختلال حافظه در حدى كه در انجام فعاليتهاى روزانه مشكل ايجاد نمايد .افراد معمولى ممكن است يك قرار ملاقات ،اسم افراد يا شماره تلفن دوستى را فراموش كنند و بعد از مدتى به ياد بياورند
اما افراد مبتلا به آلزایمر بيشتر مسائل را به ياد نمى آورد(به ويژه مسائلى كه اخيرا اتفاق افتاده و مربوط به حافظه نزديك مى شود) و هرگز هم به ياد نمى آورد.
٢-اختلال در انجام كارهاى روزمره
ممكن است فردى كه ذهنش مشغول افكار مختلف است تمركزش را از دست داده و يا اصطلاحا حواسش پرت شود مثلا هويجى را كه براى استفاده در كنار غذاى اصلى پخته روى اجاق جا بگذارد و تا پايان صرف غذا هم به ياد نياورد اما فرد آلزایمری به تدريج توانايى پخت غذا (به شيوه سابق) را از دست ميدهد و حتى گاهى فراموش ميكند كه غذا خورده است.
٣-اختلال گفتار
براي همه افراد پيش مى ايد كه در پيدا كردن لغات مناسب دچار مشكل شوند.ولى فرد مبتلا به بيمارى آلزایمر گاهـى كلمات را از ياد مى برد و لغات نامناسب جايگزين مى كند،در نتيجه جملات او نامفهوم مى شوند .اشتباهات دستورى و ناتوانى دنبال كردن يك موضوع از ديگر نشانه هاست.
٤-گم كردن زمان و مكان
به طور طبيعي گاهى اوقات ممكن است افراد روزهاى هفته،تاريخ روز و يا مقصدشان را فراموش كنند ولى دوباره با تمركز آنها را به ياد بياورند.فرد مبتلا به بيمارى آلزایمر ممكن است در خيابان راه خود را گم كند و نداند كه چگونه به آنجا رفته است و يا نتواند از آنجا راه خانه خود را پيدا نمايد.
٥-ضعف يا كاهش قضاوت
ممكن است فرد مبتلابه بيماري عفوني مراجعه به پزشك را به تعويق بياندازد ولى بالاخره اين كار را انجام مى دهد.اما فرد مبتلا به بيمارى آلزایمر نه مشكلاتش را درك مى كند و نه مراجعه به پزشك را ضرورى مى داند.همچنين اختلال در تصميم گيري هاى ساده (مانند پوشيدن لباس هاى زمستانى در گرماى تابستان ) از ديگر علائم هشدار دهنده است.
٦-مشكلات در تفكر ذهنى
گاه و بى گاه ممكن است افراد رسيدگى به حساب هاى ماليشان را مشكل بدانند ، اما فرد مبتلا به بيمارى آلزایمر به تدريج ارقام را فراموش مى كند و نمى داند با آنها چكار كند.
٧-جابه جا گذاشتن اجسام
هركسى ممكن است كه موقتاً كليد يا كيف پولش را سرجايش نگذارد . ولى فرد مبتلا به بيمارى آلزایمر ممكن است اجسام را در جاهاى نامربوط بگذارد ، مثلاً گذاشتن اطو در فريزر و يا ساعت مچى در قندان
٨-تغيير در حالاتت و رفتار
همه ممكن است گهگاهى غمگين و بد خلق باشند اما در فرد مبتلا به آلزایمر خلق بيمار ميتواند سريعا تغيير كند و بى هيچ دليل آرامش به اشك و يا خشم تبديل شود.دراصطلاح خلق ناپايدار وجود دارد.
٩-تغييرات شخصيتى
به طور طبيعى ممكن است شخصيت افراد با افزايش سن كمى تغيير كند ولى تغيير شخصيت در فرد مبتلا به آلزایمر ميتواند شديدتر باشد.اين تغييرات شامل سردرگمى ،ترس و بدبينى ،منزوى شدن ، بى تفاوتى و يا لروز رفتارهاى نامناسب مى باشد.
١٠-از دست دادن انگيزه
بطور طبيعى افراد گاهى از كار در منزل ،فعاليتهاى شغلى و يا وظايف اجتماعى خود خسته شوند ولى در نهايت و پس از كمى استراحت دوباره انگيزه هاى خود را باز مى يابند اما فرد مبتلا به آلزایمر ممكن است بتدريج نسبت به وقايع و رويدا هاى محيط زندگى و خانواده اش بى تفاوت مى شود و اين بى تفاوتى بتدريج بيشتر مى شود.
راههاى پيشگيرى از آلزايمر
• از ذهن خود بيشتر استفاده كنيد
مغز خود را هميشه فعال نگه داريد .مطالعات نشان مى دهد چنانچه از مغز خود به طور مرتب كار بكشيد ، خطر ابتلا به بيمارى آلزایمر را كاهش مى دهيد .بنابراين بسيار مهم است كه مغز را به صورت منظم فعال نگهداريد .هر روز يك كار تازه انجام دهيد و يا روش انجام كارهاى روزانه را تغيير دهيد .به طور مثال :موى خود را بادستى كه از آن كمتر كار مى كشيد شانه بزنيد.
براى به كار گرفتن ذهن خود از بازى هاى مختلف مانند شطرنج ،پازل ،جدول كلمات و ارقام و بازى هاى حافظه استفاده كنيد.
يك فعاليت جديد را آغاز و پيگيرى نماييد ، به فراگيرى يك زبان جديد بپردازيد ،نواختن يك آلت موسيقى را بياموزيد ،در يك كلاس جديد شركت نماييد ، به موزه و مكان هاى تفريحى برويد ،خودرا سرگرم كرده و لذت ببريد
• معاشرت كنيد
داشتن روابط اجتماعى عامل مهمى در جلوگيرى از ابتلاء به بيمارى آلزایمر مى باشد . بنابراين با افراد خانواده و دوستان و همسايگان تماس تلفنى و رفت و آمد داشته باشيد . با افراد مثبت انديش معاشرت كنيد . هر چه سرگرم باشيد بهتر است.
• سبك زندگى سالمى را انتخاب نماييد
يك سبك زندگى سالم هم براى مغز داراى اهميت است و هم بقيه اعضاء بدن .ديابت،فشار خون،كلسترول بالا و چاقى همه از عوامل خطر براى ابتلاء به بيمارى آلزايمر محسوب مى شوند .با رعايت مواردى ساده مى توانيد سبك زندگى سالمى را براى خود انتخاب كرده و سلامت مغز خود را بهبود بخشيد:
١-غذاى سالم انتخاب كنيد : از ميوه ها و سبزيجاتى كه رنگ تيره داشته و داراى آنتى اكسيدان هستند استفاده نماييد مانند :انگورسياه،تمشك،شاتوت ،اسفناج،سبزى خوردن و روغن امگا ٣ كه در ماهى يافت مى شود.
٢-ورزش كنيد :
فعاليت بدنى ملايم و مستمر به سلامت قلب و عروق كمك مي نمايد و به طور محسوس خطر ابتلاء به سكته قلبى ، سكته مغزى ،ديابت و بيمارى آلزايمر را كاهش مى دهد .
به اعداد توجه داشته باشيد: فشار خون،كلسترول ،قند خون و وزن خود را در حد متعادل نگهداريد . اگر مبتلاء به ديابت هستيد مهم است كه آن را كنترل نمائيد .
٣-فشار هاى عصبى را كاهش دهيد:از تمرين هاى تمدد اعصاب مانند مراقبه و يوگا استفاده كنيد .
٤-عاقلانه انتخاب كنيد:
از كشيدن سيگار و نوشيدن الكل خوددارى نمائيد .
٥-به سلامت خود اهميت دهيد: براي معاينات دوره اى و يا در صورت بروز هرگونه عارضه مهم به پزشك خود مراجعه نمائيد.
٦-از ضربه سر پيشگيرى نمائيد:
ضربه هاى مكرر وارد شده به سر ، عامل خطرى است كه مى تواند به مغز آسيب رسانده و خطر ابتلاء به بيمارى آلزایمر را تشديد نمايد.باپيشگيرى از ضربه،امروز و آينده از مغز خود مراقبت مى كنيد:
*از كلاه ايمنى استاندارد براى فعاليت هايى مانند موتورسوارى،دوچرخه سوارى ،اسكى ،اسكيت و غيره استفاده كنيد.
*با استفاده از نرده از افتادن پيشگيرى كنيد
*ايمن رانندگى كنيد و از كمربند استفاده نمائيد