خونرسانی به مغز
خونرسانی مغز را چگونه افزایش دهیم؟
چرا باید در مغز خونرسانی انجام شود؟
گردش خون مغز، جریان خون در رگهای مغزی است. این مسئله برای کارکرد درست مغز ضروری است. جریان خون مغز اکسیژن و مواد غذایی بخصوص گلوکز (نوعی قند) را به سلولهای مغز می رساند و موجب عملکرد صحیح نورونهای مغزی می شود.
هر چند مغز شما قسمت کوچکی از وزن بدن را تشکیل می دهد نیاز به انرژی زیادی برای کارکرد سلولهای مغزی دارد. بر اساس مطالعه ای که در دانشگاه آریزونا انجام شد با وجود اینکه مغز 2% وزن بدن را تشکیل می دهد نیاز به حدود 15% برون ده قلبی برای دریافت اکسیژن و گلوکز (قند خون) لازم را دارد. بنابراین خونرسانی مغز نقش مهمی در کارکرد بافت مغز دارد.
وقتی خونرسانی مغز کم شود سلولهای مغز آسیب می بینند. بسیاری از شرایط و اختلالات می توانند خونرسانی مغز را تحت تاثیر قرار دهند که در ادامه این مقاله به آن می پرذازیم.
خونرسانی مغز از نظر علمی چگونه صورت می گیرد؟
چهار رگ اصلی که به مغز خونرسانی می کنند شامل شریان کاروتید داخلی راست و چپ و شریان ورتبرال راست و چپ می باشد. این 4 رگ در قاعده مغز به هم می پیوندند و یک حلقه بنام حلقه ویلیس را تشکیل می دهند سپس رگهای کوچکتری از این حلقه منشعب می شوند تا به قسمتهای مختلف بافت مغز خونرسانی کنند بعضی از این رگها با وریدهای جمجمه و صورت اتصال ایجاد می کنند.
وقتی خونرسانی مغز دچار اختلال می شود چه اتفاقی رخ می دهد؟
وقتی جریان خون مغز کاهش یابد اکسیژن و گلوکز کمتری در دسترس سلولهای مغزی قرار می گیرد، این مسئله باعث آسیب نورونهای مغزی و ناتوانی های نورولوژیک و حتی گاهی مرگ می شود.
استروک یا سکته مغزی
وقتی یک لخته خون در مغز جلوی جریان خون رگهای مغزی را می گیرد سکته مغزی اتفاق می افتد، در نتیجه سلولهای مغزی این ناحیه می میرند، وقتی این قسمت از بافت مغز ازبین رفت فعالیتهایی که توسط این قسمت مغز کنترل می شود دچار اختلال می شوند برای مثال ممکن است تکلم شما دچار مشکل شود و یا حرکت اندامها و یا حافظه دچار اختلال شود. میزان و درجه اختلالی که در عملکرد فرد بعد از سکته مغزی رخ می دهد بسته به میزان منطقه درگیر و آسیب دیده دارد و اینکه چقدر زود درمان سکته مغزی شروع شود. بعضی بیماران دچار سکته مغزی کاملا بهبود می یابند اما بعضیها دچار ناتوانی می شوند و بعضی هم میمیرند. بر اساس آمار انجمن استروک آمریکا سکته مغزی پنجمین علت مرگ شناخته شد.
نشانه های اختلال خونرسانی مغز چیست؟
1- اختلال تمرکز و توجه
2- وابستگی به کافئین یا ورزش
3- ناخنهای نا سالم (قارچی یا ناخن سفید که بستر ناخن سفید و یا رنگ پریده است)
4- بینی و دست و پاهای سرد
5- نیاز به پوشیدن جوراب در رختخواب
6- گرفتگی عضلات دست و پا
اگر خونرسانی مغز دچار اختلال باشد اعضایی که از قلب دورترند مثل دستها و پاها بیشتر تحت تاثیر قرار می گیرند. یک قانون کلی در خونرسانی می گوید اگر شما اختلال خونرسانی دست یا پا دارید احتمالا خونرسانی مغز شما نیز دچار اختلال است.
نارسایی سیستم ورتبروبازیلر
اگر سیستم ورتبروبازیلر مغز که به قسمتهای خلفی مغز خونرسانی می کند دچار اختلال شود می تواند باعث علائم زیر شود
1- سرگیجه
2- عدم تعادل
3- اختلالات بینایی مثل دو بینی
4- اختلال تکلم
5- ضعف عضلات
6- سردرد
7- اختلال راه رفتن
8- گزگز و بیحسی صورت و اندامها
اگر هرکدام از علائم فوق را داشتید توصیه می شود با مراجعه به یک متخصص مغز واعصاب
توسط سونوگرافی داپلر عروق مغز وکاروتید (TCD & ECD) خونرسانی مغز شما بررسی شود.
چه عواملی باعث کاهش خونرسانی مغز می شوند؟
1- سبک زندگی پشت میز نشینی
بر اساس مطالعه ای که روی یک میلیون نفر انجام شد سبک زندگی پشت میز نشینی ممکن است به اندازه سیگار اثر بد روی سلامتی داشته باشد. نشستن به مدت طولانی ممکن است موجب اضافه وزن و افزایش فشار خون شود که خود اینها می توانند خونرسانی مغز را دچار اختلال کنند.
بی تحرکی می تواند روی همه گردش خون بدن تاثیر بد بگذارد ولی نشستن طولانی پشت کامپیوتر تمام روز در حالی که شانه ها به جلو خم شده می تواند باعث کاهش خونرسانی مغز شود.
2- کراوات تنگ
اگر کراوات یا یقه لباس تنگ باشد می تواند باعث اختلال جریان خون به مغز و کاهش خونرسانی مغز شود.
3- نوشابه های انرژی زا و سیگار
کافئین و نوشابه های انرژی زا می توانند با تنگ کردن عروق مغز خونرسانی مغز را کاهش دهند.
سیگار اثر دوگانه دارد؛ علاوه بر اینکه خونرسانی مغز را کاهش می دهد اکسیژن خون را هم کم می کند و به این ترتیب باعث اختلال کارکرد مغزی می شود .
4- اضافه وزن
کسانی که اضافه وزن دارند در معرض خطر بالاتری برای اختلال خونرسانی مغز هستند.
5- استرس
استرس می تواند باعث کاهش جریان خون مغز شود، علت این مسئله این است که در موقع استرس جریان خون به سمت عضلات و اعضای دیگر بدن هدایت می شود و خون کمتری به مغز می رسد درنتیجه در مواقع استرس خونرسانی مغز کاهش می یابد.
چه عواملی می توانند باعث افزایش جریان خون مغز شوند؟
1- ورزش
ورزش منظم می تواند جریان خون مغز را افزایش دهد و باعث بهبود خونرسانی مغز شود.
ورزش مهمترین کاریست که می توانید برای افزایش جریان خون مغز خود انجام دهید
هر نوع ورزشی که از آن لذت می برید اگر به طور منظم انجام شود می تواند خونرسانی مغز را افزایش دهد.
پیاده روی و یوگا انتخابهای عالی ای هستند.
در یوگا پوزیشن اینورس (Inverse position) که در آن سر پایین تر از قلب قرار می گیرد بهترین پوزیشن برای افزایش خونرسانی مغز است.
اینورژن تراپی (Inversion Theraphy)
اگر نمی توانید یوگا انجام دهید اینورژن تراپی را امتحان کنید این پوزیشن معمولا برای کمردرد استفاده می شود ولی برای افزایش جریان خون مغز هم مفید است. دراین روش روی میز یا صندلی دراز بکشید طوری که سر شما پایین تر از قلبتان قرار بگیرد، این امر باعث افزایش خونرسانی مغز می شود.
نکته مهم: در صورتی که بیماری فشار خون، بیماری قلبی و یا بیماریهای چشمی دارید از این کار بپرهیزید.
2- سرما
تحقیقات نشان داده اند که کاهش درجه حرارت بدن مثلا قرار دادن دستها در آب یخ به مدت چند دقیقه می تواند باعث افزایش خونرسانی مغز شود. توصیه می شود 30 ثانیه آخر حمام را به دوش آب سرد اختصاص دهید تا خونرسانی مغز بهتری داشته باشید.
3- موزیک
موسیقی فواید بسیار زیادی برای مغز دارد از جمله اینکه مغز را شارپ تر، تیزتر، شادتر و خلاق تر می کند. بنظر می رسد موسیقی همه این کارها را با افزایش جریان خون مغز انجام می دهد. در تحقیقات انجام شده که جریان خون مغز را با ام آر آی فانکشنال (FMRI) اندازه گیری می کردند دیده شد که یادگیری موسیقی و حتی گوش دادن به آن می تواند جریان خون مغز را افزایش داده و باعث بهبود خونرسانی مغز شود بخصوص اگر موسیقی مورد علاقه شما باشد.
4- یادگیری زبان جدید
یادگیری یک زبان جدید یکی از بهترین راههای تقویت مغز و جلوگیری از پیری مغز است. دیده شده جریان خون مغز کسانی که به چند زبان صحبت می کنند بیشتر از افرادیست که فقط یک زبان بلدند.
5- نوروفیدبک
نوروفیدبک روشی است که به شما یاد می دهد با کنترل امواج مغزی، عملکرد غیر ارادی بدن مثل ضربان قلب خود را کنترل کنید. شما می توانید نوروفیدبک را در جهت کاهش استرس خود بکارگیرید. کاهش استرس بطور غیر مستقیم باعث افزایش جریان خون مغز می شود.
نوع خاصی از نوروفیدبک به نام HEG (Hemo Encephalo Geraphy) به طور اختصاصی به فرد یاد می دهد که جریان خون قسمتهایی از مغز را که کاهش یافته دوباره برقرار کند و خونرسانی مغز را نرمال کند.
6- مدیتیشن (Meditation)
تحقیقات نشان داده اند که انجام مدیتیشن به مدت 12 دقیقه در روز می تواند جریان خون مغز را افزایش دهد بخصوص به قسمتهایی از مغز که مربوط به حافظه می شود. بنابراین ارتباط موثری بین انجام مدیتیشن روزانه و خونرسانی مغز وجود دارد.
7- روشنایی نور
قرارا گرفتن در معرض نور میتواند باعث افزایش جریان خون مغز و تنظیم خونرسانی مغز شود. نور خورشید می تواند به راحتی این کار را انجام دهد. در جاهایی که نور خورشید به اندازه کافی وجود ندارد قرار گرفتن در معرض نور مصنوعی هم می تواند مفید باشد.
8- آدامس جویدن
جویدن آدامس نه تنها جریان خون مغز را افزایش می دهد بلکه امواج مغزی را نیز کنترل می کند و باعث ریلکس شدن فرد می شود جالبتر اینکه هرچه طعم آدامس مطبوع تر باشد بیشتر باعث افزایش جریان خون مغز می شود.
چه غذاهایی باعث افزایش جریان خون مغز می شوند؟
زنجبیل، سیر، رزماری و زردچوبه علاوه بر اینکه غذاها را خوش طعم میکنند می توانند باعث افزایش خونرسانی مغز شوند.
ماهی بخصوص ماهی های چرب مثل سالمون
چغندر و بلوبری
شکلات
بنظر می آید شکلات باعث افزایش خونرسانی مغز حتی تا ساعتها پس از خوردن آن می شود.
اگر کمبود خونرسانی مغز باعث بیماری شده و یا برای شما مشکلی بوجود آورده در زیر همین مقاله کامنت بذارین.
یه هفته اس ک سردرد و سرگیجه دارم چشمام سیاهی میره فک میکردم فشار خونم پایینه خون ب مغزم نمیرسه اما فشار خون و قند خون و همه چی اوکی بود نمیدونم چیکار کنم ..
با ماساژ گردن برای چند دقیقه خون رسانی ب مغرم انگار بهتر میشه سر دردم قطع میشه اما دوباره روز از نو روزی از نو
پسرم ۱۱ سالش هست بعضی وقت ها حالت تشنج بهش دست میده طوری که اگر وایستاده باشه زمین می خوره از زمین بلندش کنیم دست ها وپا هایش بر میگرده انگار اصلا استخوان نداره به دکتر متخصص مغز واعصاب مراجعه کردیم ولی تاثر زیادی نداشته علتش چیست وبه کدام داکتر مراجعه کنیم
سلام حدود ۶ ماهه سردرد و سرگیجه دارم و سرگیجم طوری هست که انگار یکدفعه روی قایق هستم و تعادلم به هم میخوره وگاهی به سختی خودمو نگه میدارم، سردردم معمولا با استامینوفن خوب میشه ولی سرگیجم تقریبا هرروز دارم معمولا همراه با سرگیجه جلو چشمام هم کمی سیاهی میره و گاهی گوشم سوت میکشه و پس سرم درد میگیرد، بیشتر اوقات یک ربع دراز میکشم خوب میشم ولی نمیشه همش دراز بکشم، نزد متخصص مغز و اعصاب رفتم گفت بخاطر فشارهای عصبی کمی رگهای سرت سفت شده و خونرسانی به مخچه کم شده و گفت با قرص بتاهیستین خوب… مشاهده مطلب »
سلام …. مشکل هممون بخاطر غلظت خونیه که اثر واکسن های چینی هستش… من تقریبا سه ساله گرفتارشم و هر سه ماه فصد خون انجام دادم تنها راهش همینه که خون رو از بدن تون خارج کنید تا خون جدید در بدن ساخته بشه توی هیچ دستگاه و ازمایش خونی نشون داده نمیشه این التهاب نشونه هاشم سبکی سر و گیجی و منگی و بی حسی بدن حتی هستش … جیوه و گرافت توی این واکنسنای اشغال بوده و همرو داره نابود میکنه …. سرکه و الکل اصلا مصرف نکنید و گیاه جینکو بیلوبا و سیر و زنجبیل چیزایی ک… مشاهده مطلب »
ببخشید چرا می‌گیید سرکه نه یکی از بهترین تصفیه کننده های خون سرکه سیب هست
سلام من حدودا یکسال و سه ماهه که درد در ملاج سر و سرگیجه دارم و تمرکز و حواس ندارم و توی راه رفتن تعادل ندارم همه کاریم کردم ولی خوب نمیشم دیگه ناامید شدم
با سلام و احترام. من قبل از سربازی بعلت افسردگی مزمن دارو مصرف میکردم. متاسفانه در سربازی مجبور به بی‌خوابی های طولانی بودم و دچار صرع بسیار خفیف شدم و مادام باید والپورات سدیم یا لاموتریژین را علاوه بر داروهای ضدافسردگی مصرف کنم. سالهای بعد دچار اختلال حافظه شدم و قرص جینکو خیلی بهم کمک کرد. الان احساس میکنم فعالیت الکتریکی مغزم کم شده و انگار خون رسانی به مغزم کم شده. سوالم اینه آیا راهی برای درمان کامل وجود دارد یا باید مادام العمر دارو مصرف کنم؟
سلام ممنون از مطالب خوبتون
من چندسالیه که علائم سرگیجه ، دست و پای سرد ، عدم تمرکز ، فراموشی و حافظه ضعیف و ریزش موی شدید به حدی که الان نزدیک طاسی هستم ، دارم به پزشکای زیادی مراجعه کردم اما به هیچ نتیجه ای نرسیدم
لطفا راهنمایی کنید
سلام ۴ ساله سرم گیج میره چشمام دو دو میره اوایل گفتن مربوط به گوشم هستش بیماری منییر بعداز درمان گفتن خوب ش ده مغز واعصاب رفتم گفتن تشنج کردی اونم پیگیر شدم هنوز ادامه داره لطفا راهنماییم کنید الان ۴۰ سالم تمومه بیشتر زمان .پریود این طور میشم یهو دیگه تا چندین ماه طول میکشه ممنون
پسرم ۱۶ سالمه یه کاری هست که جدیدا مد شده اینه که اول تند و سریع نفس های عمیق میکشن بعد یکی دیگه میاد محکم قفسه سینه تو فشار میده تا خون به مغزت نرسه و یه پنج ثانیه ای بیهوش میشی همین کارو با دوستام کردم و یچیزی حالت خواب سنگین بود و پنج شیش ثانیه بود و از اون به بعد حالت بی حالی و سبکی سر دارم و یکم کلم حالت گرمی داره برای همین ترسیدم به نظر شما لازمه به متخصص مراجعه کنم ؟
سلام حدود پنج سال است که باافت اکسیژن شدید مواجه هستم چند دوره هم بیمارستان بستری شدم زیر نظر دکتر متخصص ریه هستم دکترمیگه ریه ات سالم است ولی این حمله اسم است به طوری که اکسیژن خونم به 50 می‌رسد در ضمن 15 سال قبل هم یه سکته مغزی داشتم وروی تکلمم اثر گذاشت میخواستم ببینم افتی که دارم مربوط به سرم می‌شود یانه در ضمن به طور مدام سردرد دارم آیا لازم است ام آر ای انجام دهم خیلی ممنون میشوم پاسخ مرا بدهید
سلام حدود 5 سال است که با افت اکسیژن مواجه هستم چند دفعه هم بیمارستان بستری شدم طوری که اکسیژن خونم 50 است وزیر نظر دکتر هستم ولی هیچ فایده ن داشته وسردرد شدیدی هم دارم در ضمن 15 سال قبل هم یه سکته مغزی داشتم روی تکلمم اثر گذاشته بود وبا مدا وا خوب شدم سوال من این بود که احتمال دارد مال مغزم باشد ولازماست ام آرای بدهم یانه چون واقعا خسته شده ام ممنون از جوابتون
سلام
همسرم در طول روز تقریبا ۱۶-۱۷ ساعت پشت کامپیوتر مشغول کار هستند، الان یکماه هست که صدایی‌مثل صدای جریان خون در گوش سمت چپشون می شنوند و وقتی کمی فشار می‌دهند اطراف گوششون را، صدا قطع می‌شود، لطفا راهنمایی کنید باید چکار کنم و مشکلش چیه؟
سلام من امروز بیهوش شدم الان پشت سرم درد میکند
حدود 20 روزی هست سرگیجه میگیرم و تپش قلب پیدا میکنم و بیتعادل میشم رفتم دکتر میگه خونرسانی به مغزت ضعیفه
امپول و شربت داده واسه تقویت مغز
ایا همین بسنده میکنه یا باید دکتر دیگه ای برم
سلام
چند وقتی هست که افت فشار و سرگیجه دارم بعد از ام ار ای متوجه شدم که دچار کم رسانی خون به مغز شدم..ممنون اگر راهنمایی در جهت رفع این بیماری انجام یدید
چند سال پیش دچار مه مغزی و نابینایی موقت در هر دو چشم شدم .پس از معاینه توسط چشم پزشک و متخصص مغز و اعصاب درمان میگرن چشمی رو شروع کردند اما علت اونو بررسی نکردند در حالی که هیچ بیماری زمینه ای نداشتم .الان عدم تعادل مشکل حافظه.ضعف عضلات.یخ زدگی دست و پاها و حتی سردی شدید داخل سر هم اضافه شده
همه به هم پاس میدن .اختلال خونرسانی مغز کاملا مشهود هست ولی مسلمانی نیست که بررسی اساسی کنه و درمانی رو شروع کنه.گذاشتن تا سکته کنم و ….
بهترین مقاله علمی جدیدی بود که تا بحال خوانده ام.
سوال من این است که ایا وقوع سکته های مغزی ارتباطی به عملکرد گوش واختلالات آن دارد.سپاس.
سلام من ٤٣ سالم هست. دو بار عمل جراحي مغز انجام دادم. تومور منانژيوما خوشبختانه عملم عالي بود و هر سال براي چك آپ رفتم و ديگه اثري از تومور نيست.داروهاي ضدتشنج ميخورم.
ولي چند روز پيش يكدفعه سرم ،پشت سر هم تير كشيد .سردرد شديدي گرفتم و دچار مشكل در تكلم شدم. همونروز به متخصص مغز و اعصاب مراجعه كردم و ام آر آي مغز گرفتم كه پزشكم گفتن مشكل ضعف خونرساني مغز دارم. ولي خوشبختانه گذرا بود وتا شب همونروز به حالت نرمال برگشتم. ولي من همچنان نگرانم كه دچار سكته مغزي بشم.
سلام شوهرم الان دوهفته اس ک خون ب مغزش نمیرسه ووحتی چشماش چپ شدن ودوتایی میبینه چندجادکتربردمش ولی کاری براش انجام ندادن حتی نمیتونه راه بره یاغذابخوره همه کارش وخودم انجام میدم خواهشاراهنماییم کنیدچکارکنم
سلام به نظر شما من به کدوم دکتر مراجعه کنم؟ من بعضی مواقع با این که آزمایش دادم چند بار و میزان خونم نرماله ولی یه دفعه خون تو بدنم ناپدید میشه، حالم خراب میشه، یعنی خدا شاهده شده بعضی مواقع زخمی هم شدم ولی بعد اینکه حالم خوب میشه از زخمم خون میاد اون لحظه که حالم بدمیشه اصلا نمیتونم از دستگاه قند خون استفاده کنم چون خون نمیاد. دوسه سال میشه که عضلاتم به شدت ضعیف شدن و احساس میکنم که خون به مغزم نمیرسه و مغزم خشک خشکه و گاهی سر درد دارم ولی همیشه بی حال… مشاهده مطلب »
سلام من چندروز هست سرم سنگین میشه وچشم ها هم تاثیرمیگیره وبدنم خواب میره
درود
وقت بخیر
بنده از سنین کودکی دچار گردش پایین خون بخصوص در مغز بودم بدون اینکه از بیماری خودم آگاه باشم و تا به این سن یعنی ۴۰ سالگی که رسیدم فقط و فقط با ورزش و تحرک شدید حالمو بهتر میکردم و متأسفانه چندین بار به پزشک مراجعه کردم و با گرفتن هزینه های زیاد اصلا متوجه بیماری من نشدند و داروی اعصاب تجویز کردن.